Thị trường cát 2025 – Khó khăn và thuận lợi

Mục lục

Lời mở đầu
Bức tranh toàn cảnh về sự khan hiếm và biến động giá cát
Lối đi nào cho ngành xây dựng? Các giải pháp thay thế bền vững
Vai trò của chính sách và sự thích ứng của doanh nghiệp
Lời kết

Lời mở đầu

Bất kỳ ai trong chúng ta, dù là chủ đầu tư, nhà thầu hay đơn giản là một gia chủ đang ấp ủ dự định xây dựng tổ ấm, đều hiểu rằng cát là một trong những vật liệu nền tảng, không thể thiếu trong mọi công trình. Nó giống như “xương sống” của bê tông, là thành phần cốt lõi tạo nên sự vững chắc và bền bỉ. Tuy nhiên, thị trường cát xây dựng Việt Nam năm 2025 đang đối mặt với một nghịch lý lớn: nhu cầu xây dựng tăng cao do hàng loạt dự án đầu tư công và bất động sản được đẩy mạnh, trong khi nguồn cung cát tự nhiên lại ngày càng cạn kiệt. Tình trạng này đã đẩy giá cát lên một mặt bằng mới, gây ra không ít khó khăn và áp lực chi phí cho toàn ngành. Bài viết này sẽ là một bức tranh toàn cảnh, giúp quý độc giả của Homecare hiểu rõ hơn về những thách thức mà thị trường cát đang phải đối mặt. Chúng ta sẽ cùng nhau phân tích sâu về nguyên nhân của sự khan hiếm, sự biến động khó lường của giá cả, và những tác động trực tiếp đến tiến độ cũng như ngân sách của các dự án. Nhưng quan trọng hơn, trong khó khăn luôn có cơ hội. Bài viết sẽ mở ra những hướng đi mới, những giải pháp thay thế bền vững như cát nghiền, cát tái chế, và vai trò định hướng của các chính sách nhà nước. Đây không chỉ là câu chuyện về vật liệu xây dựng, mà còn là về sự thích ứng, đổi mới và hướng tới một tương lai xây dựng xanh, bền vững hơn cho Việt Nam.

Bức tranh toàn cảnh về sự khan hiếm và biến động giá cát

Bước vào năm 2025, thị trường cát xây dựng Việt Nam đang thực sự “nóng” lên từng ngày, không chỉ bởi nhiệt độ mùa hè mà còn bởi sự căng thẳng giữa cung và cầu. Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này đến từ hai phía. Thứ nhất, nhu cầu về cát tăng đột biến. Hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm quốc gia như các tuyến cao tốc, đường vành đai, cùng với sự phục hồi của thị trường bất động sản đã tạo ra một “cơn khát” vật liệu xây dựng khổng lồ. Thứ hai, nguồn cung cát tự nhiên, vốn được coi là vô tận, giờ đây lại đang báo động về sự cạn kiệt. Việc khai thác quá mức trong nhiều thập kỷ đã làm thay đổi dòng chảy, gây sạt lở bờ sông nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và đời sống người dân. Trước thực trạng này, Chính phủ đã và đang siết chặt quản lý hoạt động khai thác thông qua các chính sách mạnh tay, điển hình là Nghị định số 23/2020/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung sau này như Nghị định 10/2025/NĐ-CP. Các quy định về cấp phép, giám sát và xử lý vi phạm ngày càng chặt chẽ hơn, khiến cho việc khai thác cát lậu gần như bị triệt tiêu, và nguồn cung hợp pháp cũng trở nên hạn hẹp hơn. Hệ quả trực tiếp và dễ nhận thấy nhất chính là giá cát leo thang không ngừng. Theo khảo sát, giá cát xây dựng đã tăng từ 5-10% so với cuối năm 2024, dao động ở mức 140.000 đến 400.000 đồng/m³ tùy loại và khu vực. Sự biến động này đặt các nhà thầu vào thế khó, gây áp lực lên chi phí xây dựng, làm chậm tiến độ thi công và ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng của ngành.

Lối đi nào cho ngành xây dựng? Các giải pháp thay thế bền vững

Đối mặt với bài toán khan hiếm cát tự nhiên, việc tìm kiếm và ứng dụng các vật liệu thay thế không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành một yêu cầu cấp thiết cho sự phát triển bền vững của ngành xây dựng. May mắn thay, “cái khó ló cái khôn”, nhiều giải pháp sáng tạo và hiệu quả đã được nghiên cứu và đưa vào thực tiễn, mở ra một hướng đi mới đầy hứa hẹn. Nổi bật nhất trong số đó là cát nghiền, hay còn gọi là cát nhân tạo. Đây là loại cát được sản xuất bằng cách nghiền các loại đá tự nhiên như đá vôi, đá granite, cuội sỏi… thành các hạt có kích thước và modul tương đương cát tự nhiên. Ưu điểm vượt trội của cát nghiền là chất lượng đồng đều, có thể kiểm soát được các chỉ tiêu kỹ thuật, thành phần hạt sạch, không lẫn tạp chất hữu cơ, giúp đảm bảo chất lượng bê tông và vữa xây. Hơn nữa, việc sử dụng cát nghiền giúp giảm thiểu tác động tàn phá môi trường do khai thác cát sông. Chính phủ cũng đang khuyến khích mạnh mẽ giải pháp này, với mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ sử dụng cát nghiền và cát tái chế sẽ đạt tối thiểu 30% tổng lượng cát sử dụng. Bên cạnh cát nghiền, các vật liệu khác cũng đang được xem xét như cát biển (sau khi đã qua xử lý nghiêm ngặt để loại bỏ muối và các tạp chất có hại) và cát tái chế từ phế thải xây dựng, phế thải công nghiệp. Việc tận dụng phế thải không chỉ giải quyết vấn đề nguồn cung mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn, giảm gánh nặng cho các bãi chôn lấp. Sự chuyển dịch sang các vật liệu thay thế này không chỉ là giải pháp tình thế mà còn là một bước tiến quan trọng, giúp ngành xây dựng Việt Nam chủ động hơn về nguồn cung, ổn định chi phí và hướng tới các tiêu chuẩn xanh quốc tế.

Vai trò của chính sách và sự thích ứng của doanh nghiệp

Để giải quyết cuộc khủng hoảng cát một cách toàn diện, không thể thiếu vai trò điều tiết vĩ mô của Nhà nước và sự chủ động thích ứng từ phía các doanh nghiệp. Về mặt chính sách, Chính phủ đang triển khai một chiến lược song hành. Một mặt, tiếp tục siết chặt quản lý, tăng cường kiểm tra, giám sát việc khai thác cát tự nhiên để ngăn chặn tình trạng “cát tặc” và bảo vệ môi trường. Các quy định trong Nghị định 10/2025/NĐ-CP, chẳng hạn như thay đổi khung thời gian khai thác cát, sỏi lòng sông (từ 5 giờ sáng đến 19 giờ tối), là một minh chứng rõ nét cho nỗ lực này. Mặt khác, Nhà nước cũng ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích nghiên cứu, sản xuất và sử dụng vật liệu thay thế. Công điện số 85/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải tăng cường giải pháp quản lý, bình ổn giá và chủ động tìm kiếm nguồn cung thay thế. Đồng thời, Thủ tướng cũng chỉ đạo rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính liên quan đến cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Về phía doanh nghiệp, đây là thời điểm đòi hỏi sự nhạy bén và linh hoạt. Thay vì bị động chờ đợi nguồn cát tự nhiên giá rẻ, các nhà thầu, đơn vị cung ứng vật liệu cần chủ động tìm kiếm, kiểm định và đưa vào sử dụng các loại cát thay thế chất lượng cao như cát nghiền. Việc xây dựng mối quan hệ đối tác tin cậy với các nhà sản xuất cát nhân tạo uy tín sẽ giúp đảm bảo nguồn cung ổn định và chất lượng công trình. Tại Công ty TNHH Homecare, với vai trò là nhà phân phối sơn Nippon cho các dự án, chúng tôi hiểu rằng chất lượng của lớp sơn phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của bề mặt tường, vốn được tạo nên từ cát và xi măng. Do đó, chúng tôi luôn khuyến khích và tư vấn cho các đối tác, khách hàng của mình về tầm quan trọng của việc lựa chọn vật liệu đầu vào đạt chuẩn, bao gồm cả việc cân nhắc các giải pháp cát thay thế bền vững.

Lời kết

Nhìn lại toàn cảnh thị trường cát năm 2025, có thể thấy ngành xây dựng Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt lớn. Những khó khăn từ sự khan hiếm nguồn cung cát tự nhiên và biến động giá cả là không thể phủ nhận, đặt ra những thách thức không nhỏ về chi phí và tiến độ cho mọi công trình. Tuy nhiên, đây cũng chính là động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự thay đổi và đổi mới. Thay vì phụ thuộc vào một nguồn tài nguyên đang dần cạn kiệt, chúng ta đang chứng kiến một sự chuyển dịch tất yếu sang các giải pháp bền vững và thông minh hơn. Sự lên ngôi của cát nghiền, cát tái chế, cùng với sự định hướng, hỗ trợ từ các chính sách của Chính phủ, đang mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành vật liệu xây dựng. Kỷ nguyên của sự chủ động, bền vững và thân thiện với môi trường. Đối với các nhà thầu, chủ đầu tư và cả những gia chủ, việc nắm bắt xu hướng này, chủ động tìm hiểu và ứng dụng các vật liệu thay thế không chỉ giúp giải quyết bài toán kinh tế trước mắt mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước. Tương lai của ngành xây dựng không nằm ở việc khai thác tài nguyên đến cạn kiệt, mà nằm ở khả năng sáng tạo, thích ứng và xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn. Và hành trình đó, dù còn nhiều thử thách, nhưng chắc chắn sẽ dẫn chúng ta đến những công trình vững chắc và bền vững hơn cho mai sau.

Tài liệu tham khảo

Nguồn: Công ty TNHH Homecare

(Thẻ / Tag)

Giải pháp cát xây dựng, Homecare Việt Nam, Thị trường cát 2025

Thị trường cát 2025 – Khó khăn và thuận lợi

Thị trường cát 2025 – Khó khăn và thuận lợi

Mục lục

Lời mở đầu

Bức tranh toàn cảnh về sự khan hiếm và biến động giá cát

Lối đi nào cho ngành xây dựng? Các giải pháp thay thế bền vững

Vai trò của chính sách và sự thích ứng của doanh nghiệp

Lời kết

Tài liệu tham khảo

(Thẻ / Tag)

Thị phần các hãng sơn tại Việt Nam 2025

Thị trường thép xây dựng – Nhà cung cấp nào lớn nhất

Hà Nội giao hơn 9,6ha đất cho dự án hạ tầng tại Tây Tựu

Dự báo thị trường thép xây dựng Việt Nam 6 tháng cuối năm 2025

Khám Phá Phát Triển TOD: Tương Lai Của Giao Thông Công Cộng

Cập nhật giá vật liệu xây dựng chủ yếu nửa đầu năm 2025