Năm 2025 đánh dấu một chương mới đầy sôi động cho nền kinh tế Việt Nam, và trong bức tranh tăng trưởng đó, ngành cảng biển nổi lên như một điểm sáng đầy hứa hẹn, đóng vai trò huyết mạch trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Sau giai đoạn trầm lắng của kinh tế thế giới, giờ đây, các cảng biển Việt Nam đang gồng mình trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành thỏi nam châm thu hút những dòng vốn đầu tư khổng lồ. Sự phục hồi của hoạt động xuất nhập khẩu, kết hợp với làn sóng dịch chuyển sản xuất “Trung Quốc +1”, đã tạo ra một lực đẩy cộng hưởng, thúc đẩy nhu cầu vận tải hàng hóa qua đường biển lên một tầm cao mới. Bài viết này sẽ đưa quý độc giả đi sâu vào phân tích toàn cảnh bức tranh đầu tư cảng biển Việt Nam trong năm 2025. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những xu hướng đang định hình bộ mặt ngành, từ việc “xanh hóa” cảng biển theo tiêu chuẩn quốc tế, sự trỗi dậy của các siêu dự án hạ tầng, cho đến cuộc đua nâng cấp để tiếp nhận các thế hệ tàu container siêu lớn. Bên cạnh đó, bài viết cũng sẽ chỉ ra những tiềm năng to lớn đang chờ được khai phá, những cơ hội vàng cho các doanh nghiệp, đồng thời không né tránh việc phân tích các thách thức và rủi ro tiềm ẩn như áp lực cạnh tranh và bài toán đồng bộ hạ tầng. Hãy cùng Homecare tìm hiểu để có cái nhìn sâu sắc và toàn diện nhất về một một trong những lĩnh vực kinh tế biển quan trọng bậc nhất của đất nước.
Mục lục:
- Giới thiệu
- Làn sóng đầu tư mới và xu hướng định hình ngành cảng biển
- Tiềm năng rộng mở: Bệ phóng cho tăng trưởng vượt bậc
- Thách thức phía trước: Vượt sóng cả để vươn ra biển lớn
- Kết luận
Làn sóng đầu tư mới và xu hướng định hình ngành cảng biển
Năm 2025 chứng kiến ngành cảng biển Việt Nam vận động theo những xu hướng lớn, mang tính định hình lại toàn bộ ngành. Đầu tiên và quan trọng nhất là xu hướng đầu tư phát triển “cảng xanh”. Đây không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành một yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh thế giới ngày càng chú trọng đến phát triển bền vững. Các nhà đầu tư đang rót vốn mạnh mẽ vào việc hiện đại hóa trang thiết bị, sử dụng các loại cần cẩu, xe nâng chạy bằng điện thay vì dầu diesel để giảm phát thải carbon. Việc áp dụng các tiêu chuẩn xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn là một “tấm vé thông hành” để các cảng biển Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh, thu hút các hãng tàu lớn của thế giới vốn rất khắt khe về yếu tố này. Bên cạnh đó, xu hướng phát triển các cảng nước sâu và siêu cảng đang trở nên rõ nét hơn bao giờ hết. Với việc các hãng tàu liên tục đưa vào khai thác những con tàu mẹ có kích thước khổng lồ (megaship), các cảng biển cũng phải chạy đua nâng cấp hạ tầng, nạo vét luồng lạch để có đủ khả năng tiếp nhận. Siêu dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ với vốn đầu tư hàng tỷ USD là minh chứng tiêu biểu cho tham vọng biến Việt Nam thành một trung tâm trung chuyển hàng hóa của khu vực. Song song đó, nguồn vốn đầu tư công và FDI tiếp tục là động lực chính, với các dự án mở rộng tại khu vực Hải Phòng như Nam Đình Vũ giai đoạn 3 hay cảng HATECO, hứa hẹn bổ sung hàng triệu TEU công suất cho khu vực phía Bắc.
Tiềm năng rộng mở: Bệ phóng cho tăng trưởng vượt bậc
Tiềm năng phát triển của ngành cảng biển Việt Nam trong năm 2025 và những năm tiếp theo là vô cùng to lớn, được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố cộng hưởng. Yếu tố cốt lõi nhất chính là vị trí địa lý chiến lược của Việt Nam, nằm trên tuyến hàng hải quốc tế sầm uất, là cửa ngõ tự nhiên kết nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Lợi thế này giúp Việt Nam có cơ hội trở thành một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Cùng với đó, sự phục hồi mạnh mẽ của thương mại thế giới và sự tăng trưởng ổn định của hoạt động xuất nhập khẩu trong nước (dự kiến tăng trưởng trên 15% trong những tháng đầu năm 2025) tạo ra một lượng hàng hóa dồi dào, đảm bảo “nguồn sống” cho các cảng. Làn sóng FDI tiếp tục đổ vào lĩnh vực sản xuất, công nghiệp chế tạo càng làm gia tăng nhu cầu vận chuyển nguyên vật liệu và thành phẩm. Đối với các doanh nghiệp như Công ty TNHH Homecare, nhà phân phối sơn Nippon cho các dự án, một hệ thống cảng biển hiệu quả, thông suốt đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Việc nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu thành phẩm qua các cảng biển hiện đại giúp tối ưu hóa chi phí logistics, đảm bảo tiến độ dự án và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường. Các cụm cảng nước sâu như Lạch Huyện (Hải Phòng) ở phía Bắc và Cái Mép – Thị Vải ở phía Nam đang dần khẳng định vai trò là các cảng cửa ngõ và trung chuyển quốc tế, có khả năng đón các tàu lớn đi thẳng tới châu Âu, châu Mỹ mà không cần qua các cảng trung chuyển khu vực như Singapore hay Hong Kong, mở ra cơ hội tăng trưởng vượt bậc cho ngành.
Thách thức phía trước: Vượt sóng cả để vươn ra biển lớn
Bên cạnh những cơ hội và tiềm năng to lớn, ngành cảng biển Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít thách thức đáng kể trong năm 2025. Thách thức lớn nhất có lẽ là rủi ro về tình trạng dư thừa công suất cục bộ. Việc nhiều dự án cảng mới, đặc biệt tại khu vực Hải Phòng, đi vào hoạt động gần như cùng một thời điểm có thể tạo ra một cuộc cạnh tranh khốc liệt về giá cước dịch vụ bốc xếp. Theo dự báo, chỉ riêng các dự án mới tại đây sẽ bổ sung thêm khoảng 3,5 triệu TEU công suất, một con số không hề nhỏ. Điều này có thể dẫn đến tình trạng lợi nhuận của các doanh nghiệp cảng bị phân hóa mạnh, nơi những cảng có vị trí tốt, công nghệ hiện đại và kết nối logistics ưu việt sẽ chiếm được lợi thế. Một thách thức khác là sự cạnh tranh gay gắt từ các trung tâm hàng hải lớn trong khu vực. Các cảng của Singapore, Malaysia, Thái Lan với lịch sử phát triển lâu đời và hệ sinh thái logistics hoàn thiện luôn là đối thủ đáng gờm. Để cạnh tranh, các cảng Việt Nam không chỉ cần đầu tư vào hạ tầng tại bến mà còn phải giải quyết bài toán kết nối sau cảng. Hệ thống đường bộ, đường sắt kết nối đến các cảng biển vẫn cần được đầu tư nâng cấp mạnh mẽ hơn nữa để giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn và rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa. Cuối cùng, áp lực về vốn đầu tư cho công nghệ và “xanh hóa” là rất lớn, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có một chiến lược tài chính dài hạn và bền vững để có thể theo kịp xu thế chung của thế giới.
Nhìn lại toàn cảnh, năm 2025 thực sự là một năm bản lề, chứa đựng cả cơ hội và thách thức cho ngành đầu tư cảng biển Việt Nam. Chúng ta đang chứng kiến một sự chuyển mình mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi các xu hướng tất yếu của toàn cầu như phát triển bền vững, kinh tế xanh và sự gia tăng kích thước của đội tàu thế giới. Dòng vốn đầu tư từ cả nhà nước và tư nhân, đặc biệt là FDI, đang chảy mạnh vào ngành, hứa hẹn tạo ra một diện mạo mới cho hạ tầng cảng biển với các dự án tầm cỡ quốc tế. Tiềm năng tăng trưởng là không thể phủ nhận, bắt nguồn từ vị trí địa lý đắc địa và vai trò ngày càng quan trọng của Việt Nam trong chuỗi sản xuất toàn cầu. Tuy nhiên, con đường phía trước không chỉ trải hoa hồng. Những thách thức về cạnh tranh giá cước, áp lực từ các đối thủ trong khu vực, và bài toán đồng bộ hóa hạ tầng kết nối là những con sóng lớn mà các doanh nghiệp cảng biển phải tìm cách vượt qua. Để vươn ra biển lớn và khẳng định vị thế một trung tâm hàng hải quốc tế, Việt Nam cần một chiến lược phát triển thông minh, sự đầu tư có trọng điểm và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bên liên quan. Chắc chắn rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, ngành cảng biển sẽ tiếp tục là một động lực tăng trưởng quan trọng, góp phần đưa nền kinh tế đất nước cất cánh.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.dnse.com.vn/tin-tuc/phan-tich-nganh-cang-bien
- https://baodauthau.vn/doanh-nghiep-cang-bien-lac-quan-ve-trien-vong-nam-2025-post175715.html
- https://24hmoney.vn/news/nganh-cang-bien-nam-2025–con-song-moi-tu-thuong-mai-phuc-hoi-va-dau-tu-cong-c30a2597796.html
- https://kinhtechungkhoan.vn/nganh-cang-bien-viet-nam-2025-be-phong-tu-sieu-cang-can-gio-va-lan-song-fdi-1363006.html
- https://tapchitaichinh.vn/bai-1-xanh-hoa-cang-bien-nang-cao-nang-luc-canh-tranh-cho-doanh-nghiep.html
Nguồn: Công ty TNHH Homecare
